Huyumdur, insanların ellerine ve ayaklarına bakarım. Ellerin ve ayakların insanlar hakkında çok ipucu verdiklerine inanırım. Hiç de yanıltmazlar üstelik. O gün benimle birlikte iş ve işçi bulma kurumunun aheste atan numaratörününün başında bekleyen işçilerin de ellerine ve ayaklarına baktım. Belki yüzlerinden daha da çok.
Aynı şirketin maaşlarını alamayan otuzu aşkın işçisi olarak gelmişlerdi oraya, elleri apaçık çok çalıştıklarını söylüyordu. Öyle kalem tutan cinsinden değil. Nasırlı, yaralı, kir içinde çalışan ellerdi hepsi. Ayakkabılar, çamuru eksilmeyen yerlerde yaşadıklarını anlatıyordu. Belki bir başkasından gelme, bir numara büyük ayakkabılar diyordu ki: "Derdim karnımı doyurmak, gösteriş değil!"
İşkur'da sıram gelmek bilmedi. Beklerken akşamı ettim neredeyse. Kitabımı da almamışım yanıma. Nice fikir sökün etti zihnime:
Şirketi için devletten bu desteği alan adamın ayakkabıları kirli değil şimdi. Kirlense, eğilip siliverecek yanından ayırmadığı koruması. Birisi başına şemsiyesini açıverecek. Elbisesi toz olmayacak, ayağı yaş görmeyecek. Oğlu, tıpış tıpış gidecek gavur memeleketteki ünlü okuluna. Karısı, akşama ne pişirsem derdine düşmeyecek. Kim bilir belki yeni bir şirket kuracak; yine binler, milyonlar kazanacak; gelirini 3 kuruş gösterip; 1 kuruş vergi verecek; devletin vergi indirimlerinden yararlanacak; "şirketinin memlekete yaptığı katkıdan ötürü" övugüler alacak; ömrü yeterse...
İşçi dersen, olur da yeni bir işe girerse, daha maaşını almadan ödeyiverecek verginin en kallavisini. Ve sonra o vergilerden kırpılıp geride kalanlardan, şirkete kaptırdığı parasını alabilmek için uğraş verecek yeniden! Oğlu dersen öğretmeninden fırça yiyecek, eğitime katkı payını bu hafta da getirmediği için.
Belki de bütün bunlar bu koca el heykelinin önünde toplanıp, hep bir ağızdan sesimizi çıkarmayı bilmediğimiz içindir. Belki de 12 Eylül 1980'den sonra dünyaya geldiğimiz için!
